سرمایه گذاری جسورانه یا خطرپذیر، به سرمایه گذاری بر روی شرکتهای استارتاپی یا شرکتهای نوپای مقیاس پذیر گفته میشود که بر پایه تکنولوژی بنا شدهاند. چون احتمال موفقیتهای بزرگ در این شرکتها کم است و موانع موفقیت و رشد آنها بسیار زیاد، به این نوع سرمایه گذاری، سرمایه گذاری جسورانه میگویند. در واقع ریسک در این نوع سرمایه گذاری از هر نوع دیگر نظیر پس انداز در بانکها یا در صندوق‌های سرمایه گذاری با سود ثابت یا سود متغیر، و یا سرمایه گذاری در بورس بیشتر است. بنابراین سرمایه گذاران نباید انتظار داشته باشند که سهام شرکتهایی چون مایکروسافت یا قیس بوک را خریداری کرده باشند. اما کمترین فایده این نوع سرمایه گذاری کمک به پیشرفت شرکتهای نو پا و به تبع آن رشد و پویاتر شدن صنعت و اقتصاد کشور است.
اغلب شرکتها از یک ایده روی کاغذ شروع میشوند و میتوانند به درآمدهای میلیاردی برسند. انواعی از سرمایه گذاری وجود دارد که در هر مرحله از مسیر به رشد و توسعه شرکت کمک کند. در سرمایه گذاری جسورانه، سرمایه گذارانی هستند که بر مراحل مختلف سرمایه گذاری تمرکز می‌کنند. سرمایه گذاران جسور در “مرحله بذرپاشی” یا سری A به ثبت و سرپا شدن یک شرکت کمک می‌کنند. سرمایه گذاران خطرپذیر در “مرحله ابتدایی” که اصطلاحاً سری B گفته میشود بر روی شرکتی که ایده خود را با موفقیت به اثبات رسانده باشد ، متمرکز شده و در تسریع اموری مانند فروش و بازاریابی به شرکت یاری میدهند.
سرمایه گذاران جسور در “مرحله رشد” یا سری C اصطلاحاً بر شرکتی که در حال حاضر “آتش آن فروزان است”، نفت میریزند. درواقع در این مرحله با تزریق نقدینگی لازم باعث رشد و توسعه سریع شرکت شده و به این وسیله امکان پیشی گرفتن از رقبا را برای آن فراهم می‌کنند. در هر مرحله که پیش برویم میزان سرمایهای که سرمایهگذار تأمین میکند بیشتر است و در هر مرحله، بیشتر سرمایه گذاران بر تخصصی که در آن صنعت دارند تمرکز و فعالیت می‌کنند. در واقع ارزشی که سرمایه گذار خطرپذیر برای یک شرکت استارتاپی ایجاد میکند بسیار بیشتر از تزریق نقدینگی به شرکت است.
یک سرمایه گذار حرفهای علاوه بر ایجاد نقدینگی لازم، به شبکه سازی و ایجاد همکاری موثرتر در صنعت و نیز در بین مشتریان و شرکت استاراپی میشود. هم بازاریابی و قروش محصول را تسریع میکند و هم امکان فراهم کردن مواد اولیه و یا همکاریهای صنعتی مورد نیاز شرکت با شرکتهای دیگر و یا تأمین کنندههای دیگر را فرآهم میکند. اساساً سرمایه گذار خطرپذیر حرفهای در عرصه تجارت یک حامی و عنصری بسیار کلیدی برای پیشی گرفتن از رقبا محسوب میشود.
نحوه تخصیص سرمایه
انواع مختلفی از صندوق‌های سرمایه گذاری وجود دارد که با ویژگیهای مختلفی دسته بندی میشوند. صندوقها نه تنها بر اساس ویژگیهای خود، بلکه بر اساس محیط تجاری، نوع صنعتی مورد علاقه برای سرمایه گذاری، سرمایه گذاران و تیم مدیریتی خود و ملاحظات قانونی، اقدام به فعالیت میکند. اما یک شرکت در هر مرحلهای از رشد که باشد تقریباً همه صندوق‌های سرمایه گذاری معمولاً به روش مشابهی برای سرمایه گذاری و تأمین بودجه مورد نیاز رشد یا توسعه شرکت اقدام می‌کنند.
در گام نخست صندوق مبادرت به جمع آوری سرمایه میکند برای این کار بر اساس منشور کاری دستورالعملی در اختیار سرمایه گذاران قرار میهد تا تصمیم گیری کنند آیا تمایل به افزایش سرمایه دارند یا خیر. صندوق باید به دنبال سرمایه گذاریهای باشد که سوددهی خوبی داشته باشند البته برای بازدهی بالای صندوق باید با دید بلند مدت اقدام به سرمایه گذاری کنند بنابراین در گام بعدی باید در مورد شرایط شرکت و بازار بررسیهای دقیقی صورت پذیرد. در برخی موارد سرمایه گذاران مایلند در تیم مدیریتی شرکت استارتاپی حضور نزدیک داشته و ناظر اجرای سودآوری سرمایهشان باشند. در نهایت پس از بررسی در مورد سودآور بودن فعالیت شرکت و شرایط بازار، تصمیمات نهایی همیشه توسط مدیر بودجه و با توجه به انتظارات سرمایه گذاران اتخاذ میشود. پس از خروج شرکت استارتاپی از صندوق باید سود سرمایه گذاری به صندوق برگردد.
خدمات دیگر
در کنار سرمایهای که یک صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر برای استارتاپ فراهم میکند، با حمایت و خلق ارزش برای استارتاپ از سرمایه صندوق محافظت میکند.
خدمات پشتیبانی: بسیاری از شرکتهای بزرگ سرمایه گذاری دارای گروههای بازاریابی داخلی، حقوقی و فنی هستند و خدمات خود را به افراد مبتدی و استارتاپهای کوچکتر ارائه میدهند.
معرفهای استراتژیک: اغلب کارآفرینان باتجربه، سرمایه گذاران یا شرکای صندوق‌های سرمایه گذاری باید دارای مخاطبین زیادی باشند که استارتاپهای تازه کار باید بتوانند مستقیم و بی واسطه از آن استفاده کنند. خدمات این معرفها ممکن است شامل مشارکتهای احتمالی با شرکتهای بزرگتر، معرفی سرمایه گذاران جدید یا مشتریها یا حتی استخدام نیروهای متخصص احتمالی باشد.
بهبود کارآیی: یک سرمایه گذار و یا صاحبان کسب و کارمیتوانند کانالهای ارتباطی را ساده تر کرده و جلسات موثری را برگزار کنند. با کمک به تدوین استراتژی و جهت دهی به برنامه کاری، صندوق سرمایه گذاری میتواند اطمینان حاصل کند که تجارت شما در روال کاری صحیح قراربگیرد.
دانش گسترده تر از بازارفروش: در حالی که یک شرکت نوپا اکثر وقت خود را صرف تمرکز بر روی کار خود کرده، سرمایه داران صندوق سرمایه گذاری موارد مختلفی را بررسی می‌کنند. در نتیجه، آنها میتوانند بینش مورد نیاز در مورد شرایط بازار و حتی بازارهای بین المللی، مشتریان جدید بالقوه و حتی فرصتهای خروج سرمایه را دیده و به شرکت معرفی کند.
